Wśród opiekunów psów wciąż krąży przekonanie, że kleszcze atakują wyłącznie w ciepłe miesiące. Jednak nie jest to prawdą – niestety te niebezpieczne pasożyty aktywne są przez cały rok!
Czym są kleszcze?
Kleszcze, czyli niewielkie pajęczaki należące do roztoczy to niebezpieczne pasożyty żywiące się krwią zwierząt i ludzi. Najczęściej spotykanym w Polsce gatunkiem jest kleszcz pospolity (Ixodes ricinus), który występuje w środowiskach o wysokiej wilgotności i w miejscach, gdzie łatwo o znalezienie żywiciela – lasach liściastych i mieszanych, łąkach, a także w miejskich parkach i na osiedlowych trawnikach. Pasożyt ten ukrywa się w trawie i czeka na swoją ofiarę, którą wyczuwają za pomocą umieszczonych na odnóżach organów zmysłowych.
Jak wygląda cykl życiowy kleszcza?
Dla dorosłych samic kleszczy krew stanowi pokarm niezbędny do rozrodu. Pasożyty te jako miejsce przyczepu do żywiciela wybierają obszary o delikatnej i dobrze ukrwionej skórze i mogą pozostawać wczepione w nie aż do 11 dni. Podczas żerowania kleszcz na zmianę pije krew i wstrzykuje w skórę swoją ślinę, która zapobiega krzepnięciu krwi. Najedzone samice kleszczy odpadają od żywiciela i są gotowe do zapłodnienia. Po kopulacji z samcem samica składa nawet do 20 tysięcy jaj, z których wylęgają się mikroskopijne larwy gotowe do żerowania na krwi. Larwy następnie przekształcają się w nimfy i ponownie muszą napić się krwi, by przekształcić się w postać dorosłą. W ciągu swojego życia kleszcz atakuje więc przynajmniej trzy ofiary, co ułatwia roznoszenie wielu niebezpiecznych patogenów.
Czy kleszcze są aktywne cały rok?
Dorosłe formy kleszczy atakują swoich żywicieli szczególnie od kwietnia do listopada, a szczyt ich aktywności przypada na maj, czerwiec, wrzesień i październik, gdy wilgotność otoczenia jest szczególnie wysoka. Dlatego opiekunowie domowych czworonogów często wciąż żyją w przekonaniu, że aktywność kleszczy ogranicza się głównie do wiosny i jesieni. Jednak coraz cieplejsze temperatury panujące zimą sprawiają, że pasożyty te są aktywne przez cały rok – do wybudzenia się z zimowania wystarczy im zaledwie kilka stopni powyżej zera. Cieplejsze zimowe dni, w których dochodzi do roztopów,
Stwarzają idealne warunki do żerowania. Całoroczna aktywność kleszczy zauważalna jest szczególnie w pobliżu ludzkich domostw i miast, gdzie temperatury mogą być nawet o kilka stopni wyższe, niż w lesie czy na łąkach.
Dlaczego kleszcze są tak niebezpieczne dla psa?
Organizm kleszcza stwarza doskonałe warunki dla rozwoju i namnażania się wielu chorobotwórczych patogenów. Żerujący na kilku żywicielach pasożyt jest skutecznym wektorem niebezpiecznych dla człowieka i zwierząt chorób odkleszczowych, między innymi boreliozy, kleszczowego zapalenia mózgu i babeszjozy, która stanowi potencjalnie śmiertelne zagrożenie dla psów.
Do zakażenia dochodzi zazwyczaj po 48 godzinach żerowania kleszcza, dlatego niezwykle ważne jest dokładne przeglądanie skóry domowego czworonoga po każdym spacerze i jak najszybsze usuwanie wgryzanie pasożytów ze skóry. Niestety nie każdego kleszcza da się zauważyć – larwy i nimfy mają niewielkie rozmiary i łatwo je przeoczyć w gęstej sierści psa czy kota. Dlatego niezwykle ważne jest, by każdy pies i kot wychodzący z domu był odpowiednio zabezpieczony przed kleszczami przez cały rok. Schodzące z psa po spacerze pasożyty mogą być także niebezpieczne dla kotów niewychodzących, dlatego profilaktyka przeciwkleszczowa powinna obejmować wszystkie domowe czworonogi.
Jak zabezpieczyć psa przed kleszczami?
Jednym z najskuteczniejszych sposobów zabezpieczania zwierząt przed atakiem kleszczy jest stosowanie preparatów zawierających fipronil – bezpieczny dla czworonogów i człowieka środek roztoczobójczy eliminujący te pasożyty po wgryzieniu w skórę. By skutecznie zabezpieczyć psa lub kota przed kleszczami, krople z fipronilem należy stosować przez cały rok.